SPORCU KALBİ PARADOKSU

Paylaş

Aerobik temelli egzersiz uygulamaları kardiyak duvar kalınlığında artışa neden olur mu?

Kardiyak odaların (karıncık ve kulakçık) duvarlarında oluşacak kalınlaşma kanın pompalanma düzeyinde artışlara neden olabilecektir. Bu noktada bilinmesi gereken önemli konulardan biri sol ventrikülün sağ ventriküle göre tüm vücuda kan pompalayabilmek için daha yüksek kan basıncına sahip olması ve böylece daha fazla duvar kalınlığına sahip olacağı kanısıdır. Bir fiziksel aktivite sırasında periferel (uzak/lokal) kan basıncında artışlar görülmektedir. Kronik veya uzun dönem uygulanan fiziksel antrenmanların, artan bu periferel kan basıncının üstesinden gelebilmek için sol ventrikülün duvarında kalınlaşmaya neden olacağı ifade edilmektedir. Ancak literatürde, düzenli fiziksel aktivitenin ventrikül duvar kalınlaşmasına neden olacağı kanısını desteklemeyen araştırmalar olmasına rağmen ağırlık antrenmanları, sprint ve dayanıklılık antrenmanlarının sol ventrikül duvar kalınlaşmasına neden olacağına dair kanıtlar oldukça fazladır. Benzer şekilde hipertansiyon da sol ventrikül duvar kalınlığında artışlara neden olabilmektedir. Fakat, hipertansiyon kaynaklı sol ventrikül duvar kalınlaşması literatürde ifade edilen üst limit kriterlerini (13 mm ve yukarısı) aşarken düzenli fiziksel aktivite kaynaklı meydana gelen sol ventrikül kalınlaşması bu limitleri aşmamaktadır. Bu bağlamda, hem hipertansiyon (patalojik) hem de düzenli fiziksel aktivite (fizyolojik adaptasyon) sol ventrikül duvar kalınlaşmasına neden olabilmektedir. Ancak bu iki kalınlaşma arasındaki fark meydana gelen fizyolojik cevabın büyüklüğü ile ilgilidir. Aynı zamanda, sol ventrikül duvarda meydana gelen kalınlaşma sol ventrikül ağırlığında da (sol ventrikülü çevreleyen miyokard miktarı) artışa neden olabilmektedir.Bu noktada farklı antrenman modalitesi ve düzeyine sahip kişilerin kalp duvar kalınlıkları ölçümü bu paradoksu açıklamak için yararlı olacaktır

Literatürde, kuvvet ve dayanıklılık sporcuları üzerinde yapılan araştırmalarda sol ventrikül duvar kalınlığının zirve oksijen tüketimi ile ilişkili olduğu vurgulanmaktadır. Bu durumun mantıklı açıklaması olarak, artan periferel basıncın karşılanması için daha yüksek kan pompalama kuvveti ihtiyacı gösterilmektedir.

Tablo. Farklı Düzeylerdeki Kişilerin Kalp Kası Duvar Kalınlıkları.

Kontrol Endurans Atlet Kuvvet Sporcusu Hipertrofik kardiyomiyopati
Diastolik sonu çapı (mm) 49.6 53.7 52.1 45.0
Arka duvar kalınlığı (mm) 8.8 10.3 11 14.0
Görece duvar kalınlığı (mm) 0.36 0.39 0.44 0.72

Kaynak: B.M. Pluim et al., 2000, “The athlete’s heart. A meta-analysis of cardiac structure and function,” Circulation 101:336-344; D.N. Vinereanu et al., 2001, “Differentiation between pathologic and physiologic left ventricular hypertrophy by tissue doppler assessment of longaxis function in patients with hypertrophic